Thông điệp từ Lãnh đạo Bộ NN&PTNT
(Ông Vũ Văn Tám, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT)
Ngày 23/10/2017, EC đã chính thức cảnh báo "thẻ vàng" đối với mặt hàng hải sản Việt Nam xuất khẩu vào thị trường EU. Đây là một thách thức đối với ngành hải sản Việt Nam, ảnh hưởng đến xuất khẩu hải sản Việt Nam sang EU, thị trường chiếm 16-17% giá trị xuất khẩu hải sản hàng năm của Việt Nam. Tuy nhiên, đây cũng là cơ hội để ngành thủy sản và cộng đồng doanh nghiệp, ngư dân có trách nhiệm hơn đối với nghề cá, là bước ngoặt để cải thiện nghề cá nhân dân sang nghề cá có trách nhiệm và phát triển bền vững.
Ngay sau khi EC tuyên bố áp dụng "Thẻ vàng", Việt Nam đã và đang tập trung triển khai quyết liệt các hành động thực hiện các khuyến nghị, quy định của EC về khai thác IUU, để sớm thoát ra khỏi thẻ vàng của EC với 3 nhóm giải pháp:
Thứ nhất là hoàn thiện thể chế phù hợp với quy định của quốc tế, trong đó có EU. Rà soát bố sung các văn bản quy phạm pháp luật, tăng cường các chế tài trong Luật thủy sản sửa đổi, các văn bản, kế hoạch hành động của Chính phủ, của Bộ NN&PTNT, ban hành Chỉ thị 45/CT-TTG về một số nhiệm vụ, giải pháp cấp bách để khắc phục cảnh báo IUU của Ủy ban Châu Âu, Công điện số 732/CĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ: Về việc ngăn chặn, giảm thiểu và chấm dứt tàu cá và ngư dân Việt Nam khai thác hải sản trái phép ở vùng biển nước ngoài… Ngày 21/11/2017, Luật Thuỷ sản sửa đổi đã được thông qua, trong đó đã đưa vào tối đa các khuyến cáo của EU. Bộ NN&PTNT cũng đang khẩn trương triển khai sửa các Nghị định, thông tư hướng dẫn thực hiện Luật Thủy sản.
Nhóm giải pháp thứ hai là nâng cao năng lực thực thi của hệ thống quản lý nhà nước và ngư dân, chấm dứt tình trạng tàu cá của ngư dân khai thác bất hợp pháp trên vùng biển các nước. Cụ thể là nâng cao năng lực thực thi đối với các chủ tàu, ngư dân, doanh nghiệp, cảng cá và cơ quan quản lý nhà nước về thủy sản, các lực lượng chấp pháp trên biển: cảnh sát biển, bộ đội biên phòng, lực lượng kiểm ngư… và có chế tài xử phạt nghiêm khắc đối với những hành vi vi phạm.
Thứ ba là tăng cường công tác tuyên truyền truyền thông, thông tin, đào tạo tập huấn làm cho hệ thống quản lý nhà nước về thuỷ sản, các DN và đặc biệt là các chủ tàu, ngư dân hiểu được những nội dung chống đánh bắt bất hợp pháp, báo cáo không theo quy định là như thế nào trong thực tiễn. Tăng cường truyền thông nâng cao nhận thức cho toàn xã hội cũng như hệ thống chính trị của chúng ta hiểu được và có những thay đổi về hành vi, có định hướng chuyển đổi nghề cho một số cộng đồng ngư dân... Bộ NN&PTNT đã ký hợp tác với Đài Truyền hình Việt Nam, một số cơ quan báo chí để triển khai cụ thể chiến dịch truyền thông.
Bộ NN&PTNT hy vọng Ủy ban châu Âu (EC) sẽ nắm bắt đầy đủ thông tin, tin tưởng và ghi nhận những nỗ lực cải thiện của Việt Nam, cùng với đánh giá thực tế, hy vọng EC sẽ sớm rút lại thẻ vàng cho Việt Nam.